บุคคลหนึ่งสามารถบอกได้อย่างไรว่าการกระทำของเขานั้นดีหรือไม่ ?
YOUCAT 291 บอกเราว่า....บุคคลหนึ่งสามารถแยกแยะการกระทำดีออกจากการกระทำชั่วได้ เพราะเขามีเหตุผลและมโนธรรม ซึ่งทำให้เขามีการตัดสินที่ชัดเจน (CCC 1749-1754,1757-1758)
แนวทางต่อไปนี้ช่วยให้เราแยกแยะการกระทำดีออกจากการกระทำชั่วได้ง่ายขึ้น
1.สิ่งที่ฉันกระทำต้องเป็นสิ่งดี ความตั้งใจดีอย่างเดียวนั้นไม่เพียงพอ เช่น การปล้นธนาคารเป็นสิ่งชั่วร้ายเสมอ แม้ว่าฉันก่ออาชญากรรมนี้ด้วยความตั้งใจดีที่จะนำเงินไปให้คนยากจน
2.แม้เมื่อฉันกระทำสิ่งที่ดีจริง แต่หากฉันกระทำกิจการดีนั้นด้วยความตั้งใจที่ไม่ดี ก็ทำให้กิจการทั้งหมดนั้นไม่ดี เช่น ฉันช่วยพาสตรีสูงอายุคนหนึ่งไปถึงบ้าน เป็นการกระทำที่ดี แต่หากฉันกระทำสิ่งนี้ด้วยการวางแผนว่าจะกลับมาขโมยของทีหลัง ก็ทำให้การกระทำทั้งหมดเป็นสิ่งเลวร้าย
3.สภาพแวดล้อมที่บุคคลหนึ่งตัดสินใจกระทำอาจลดทอนความรับผิดชอบของเขาลง แต่ก็ไม่สามารถเปลี่ยนลักษณะดีหรือเลวของการกระทำนั้น ๆ ได้ลูกทุบตีแม่เป็นสิ่งเลวร้ายเสมอ แม้ว่าก่อนหน้านี้แม่แทบจะไม่เคยแสดงความรักต่อลูกเลยก็ตาม
ตามธรรมประเพณีของคริสตชน คำว่า "มโนธรรม"หมายถึง "ด้วยความรู้" ซึ่งก็คือตัวเราและความเป็นตัวเราเปิดรับฟังเสียงของตนเอง และเสียงของพระเจ้า...ในส่วนลึกที่สุดของความเป็นตัวตนเรา เราไม่เพียงได้ยินความต้องการด้านวัตถุเท่านั้น แต่เราได้ยินเสียงของพระผู้สร้างเพื่อพิเคราะห์แยกแยะว่าสิ่งใดดีและไม่ดี
สมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกต์ ที่ 16 24 กรกฎาคม 2007
มโนธรรมเป็นแก่นความลับที่สุดของมนุษย์ และเป็นสักการสถานภายในของเขาณ ที่นั่น มนุษย์อยู่เพียงลำพังกับพระเจ้า และเสียงของพระองค์ดังก้องในส่วนลึกของเขา สังคายนาวาติกันที่ 2 GS
หากคนหนึ่งปรารถนาความดีอย่างแท้จริง เขาต้องตั้งใจกระทำทุกอย่างเพื่อความดีนั้น หรือยินดีทนทุกสิ่งเพื่อความดีนั้น
SREN KIERKEGAARD(1813-1855)