วันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์
นักบุญ วาเลนไทน์
Saint Valentine

องค์อุปถัมภ์ : คู่บ่าวสาว, คู่รัก, คนเลี้ยงผึ้ง, นักเดินทาง
สื่อถึงแทนท่าน: นก, พระสงฆ์ที่ถือดอกกุหลาบ

           นักบุญวาเลนไทน์ มีชื่อเป็นทางการว่านักบุญวาเลนไทน์แห่งโรม หรือในภาษาโรมันคือ วาเลนตินุส (VALENTINUS) ท่านเป็นนักบุญชาวโรมันในศตวรรษที่ ๓ วันฉลองของท่านคือวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ อันถือกันว่าเป็นวันแห่งความรัก

           เรื่องราวของท่านเกี่ยวข้องอย่างไรกับนักบุญองค์อื่นอีก ๒ องค์ที่มีชื่อเดียวกัน แต่นักวิชาการเห็นพ้องว่านักบุญวาเลนไทน์ถูกสังหารเป็นมรณสักขีและฝังไว้ที่ Via Flaminia ซึ่งอยู่ตอนเหนือของโรม

           ท่านเป็นชาวโรมัน แต่ไปนับถือศาสนาคริสต์ และได้เข้าบวชจนได้เป็นพระสังฆราชในเวลาต่อมา ในสมัยนั้น ประชาชนชาวโรมันนับถือศาสนาเดิมของชาวโรมัน ซึ่งมีเทพเจ้าและเทพธิดาหลายองค์ ในระยะเริ่มแรกที่ศาสนาคริสต์เข้ามาเผยแพร่ในกรุงโรม ทางรัฐบาลกรุงโรมเห็นว่า การสอนว่ามนุษย์ทุกคนเป็นลูกของพระเจ้า(สมัยนั้นจักรพรรดิโรมันถือเป็นมนุษย์ที่เปรียบเป็นเทพเจ้าแต่เพียงผู้เดียว) เป็นลัทธิที่อันตรายต่อการเมืองการปกครองของชาวโรมันเป็นอย่างยิ่ง ผู้ใดนับถือศาสนาคริสต์ก็จะถูกจับตัวไปลงโทษอย่างรุนแรงต่อสาธารณชน เช่น ให้สัตว์ป่ากัดตาย ตรึงไม้กางเขนให้ตายบ้าง หรือเผาทั้งเป็น เป็นต้น พวกที่นับถือศาสนาคริสต์ต้องคอยหลบซ่อนตัวไม่บอกให้ใครรู้ว่าตนเป็นคริสต์ศาสนิกชน และเมื่อถึงเวลาทำพิธีกรรมทางศาสนาของตน จะต้องแอบหนีลงไปทำพิธีในอุโมงค์ที่ใช้บรรจุศพ นอกกรุงโรม

          วาเลนไทน์เป็นผู้กล้าหาญและคอยช่วยเหลือคนที่นับถือศาสนาคริสต์อยู่เสมอมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่ถูกทางราชการของกรุงโรมจับไปขังคุกหรือเอาไปทรมาน ภายใต้การปกครองของจักรพรรดิคลอดิอุสที่สอง (Claudius II) นั้น กรุงโรมได้เกิดสงครามหลาย ครั้ง และคลอดิอุสเองก็ประสบกับปัญหาในการที่จะหาทหารจำนวนมากมายมหาศาลมาเข้าร่วมในศึกสงคราม และเขาเชื่อว่าเหตุผลสำคัญก็คือ ผู้ชายโรมันหลายคนไม่ต้องการจากครอบครัวและคนอันเป็นที่รักไป และด้วยเหตุผลนี้เอง ทำให้จักรพรรดิคลอดิอุสประกาศให้ยกเลิกงานแต่งงานและงานหมั้นทั้งหมดในกรุงโรม ถึงกระนั้นก็ตาม ท่านนักบุญวาเลนไทน์และนักบุญ Mario ได้จัดตั้งกลุ่มองค์กรเล็ก ๆ เพื่อช่วยเหลือคริสตชนที่ตกทุกข์ได้ยากเหล่านี้ และได้จัดให้มีการแต่งงานของคู่รักอย่างลับ ๆ ด้วย

          เมื่อครั้งที่นักบุญวาเลนไทน์ถูกจับขังคุก ท่านได้รักษาดวงตาของลูกสาวผู้พิพากษาซึ่งจับกุมและจะตัดสินท่านฐานะนับถือศาสนาคริสต์ ซึ่งมีผลทำให้ Asterius ผู้พิพากษากลับใจ เขาทำลายรูปเคารพในบ้านทั้งหมด อดอาหารสามวันและเข้ารับศีลล้างบาปพร้อมกับสมาชิก ๔๔ คนของครอบครัว

          หลังจากวาเลนไทน์ติดคุกมาเป็นเวลา ๒ ปีจักรพรรดิคลอดิอุสที่สอง ก็มีคำสั่งให้ท่านเข้าเฝ้า เมื่อจักรพรรดิทอดพระเนตรเห็นท่านก็รู้สึกต้องพระทัยในกริยามารยาท ความสำรวมและความมีสง่าราศีของท่าน จึงตรัสเกลี้ยกล่อมให้ท่านเลิกนับถือศาสนาคริสต์เสีย แล้วกลับมานับถือเทพเจ้าตามศาสนาของชาวโรมันต่อไปตามเดิม พระองค์จะพระราชทานอภัยโทษให้ แต่วาเลนไทน์ก็ปฏิเสธ ไม่ยอมเลิกนับถือศาสนาคริสต์ มิหนำซ้ำกับเริ่มสั่งสอนอบรมจักรพรรดิให้ทรงกลับใจ และเชื่อในพระเจ้า จักรพรรดิกริ้วมาก จึงมีรับสั่งให้นำตัววาเลนไทน์ขังคุกตามเดิมและท่านได้รับการปล่อยตัวในภายหลังแต่มีคำสั่งห้ามไม่ให้ท่านปฏิบัติศาสนกิจใดๆ ทั้งสิ้น

           นักบุญวาเลนไทน์ถูกจับอีกครั้งเพราะทำพิธีแต่งงานให้คู่บ่าวสาวคริสตชน ท่านถูกจักรพรรดิคลอดิอุสที่สอง สั่งประหารด้วยการทุบตีและตัดศีรษะลงในปี ๒๖๙ ก่อนถูกประหารมีเรื่องเล่าว่าท่านได้เขียนจดหมายถึงธิดาผู้พิพากษาที่ท่านรักษาให้หายตาบอด ในจดหมายลงท้ายว่า "จากวาเลนไทน์ของเธอ"

ความนิยมที่ทำให้วันวาเลนไทน์เป็นวันแห่งความรักเกิดขึ้นในยุคกลาง ซึ่งเชื่อกันว่านกจะพากันมาโบยบินเชื่อมสัมพันธ์รักหนุ่มสาวในกลางเดือนกุมภาพันธ์ วันนี้จึงเป็นวันแห่งความรัก การอุทิศตนและความโรแมนติก

ภายหลัง นักโบราณคดีได้ขุดค้นหลุมศพใต้ดินที่โรม และพบวัดแห่งหนึ่งสร้างอุทิศแด่นักบุญวาเลนไทน์ ในค.ศ.๔๙๖ พระสันตะปาปา Gelasius ได้กำหนดให้วันฉลองการเป็นมรณสักขีของท่านตรงกับวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์