บทที่ 22 ศีลศักดิ์สิทธิ์
จุดมุ่งหมาย ให้ผู้เรียนรูสึกถึงความสำคัญของศีลศักดิ์สิทธิ์สรรเสริญพระปรีชาญาณและความรักของพระเป็นเจ้า และเข้าพึ่งศีลศักดิ์สิทธิ์ด้วยความยินดี
ขั้นที่ 1 กิจกรรม
เกม “น้ำ อากาศ บก”
วิธีเล่น ผู้เรียนนั่งเป็นวงกลม ครูยืนอยู่ตรงกลาง ครูชี้ให้ผู้เรียนคนใด แล้วกล่าวคำว่า “น้ำ” หรือ “อากาศ” หรือ “บก” ผู้ถูกชี้ต้องรีบออกชื่อสัตว์ที่อยู่ในน้ำ หรืออากาศหรือบก ตามที่ครูกล่าวมา 1 ชื่อ ใคร บอกชื่อผิด หรือช้า ต้องถูกจับแพ้ และออกมาเป็นผู้ชี้แทน
ขั้นที่ 2 วิเคราะห์
ครูพูดคุยกับนักเรียนเรื่องน้ำ
- โลกเรามีน้ำอยู่คิดเป็นสัดส่วนเท่าไร ? (3 ใน 4 ส่วน)
- น้ำที่เราใช้อาบ กิน ชำระ ล้าง เพาะปลูก มาจากไหน ? อย่างไร ?
- น้ำไหลมาให้เราใช้ประโยชน์โดยผ่านทางใด ?
สรุป แม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง ใต้ดิน เป็นเสมือนท่อธารนำน้ำมาสู่เรา ช่วยหล่อเลี้ยงชีวิตเรา แม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง ใต้ดิน จึงมีความสำคัญมาก
ขั้นที่ 3 คำสอน
1. พระหรรษทานของพระเป็นเจ้าเปรียบเสมือนน้ำมากมายมหาศาล น้ำเหล่านี้จะไหลมาสู่เรา ให้เราได้พึ่งพาอาศัยหล่อเลี้ยงวิญญาณให้มีชีวิตอยู่ได้ก็ต้องผ่านท่อธาร คือ ศีลศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งพระเยซูคริสต์ทรงตั้งขึ้นเพื่อเป็นท่อธารนำพระหรรษทานอันเกิดจากการบำเพ็ญบารมีของพระองค์ (การทรมาน การสิ้นพรพะชนม์ และการกลับคืนพระชนม์ชีพ) มาสู่มนุษย์
2. พระเยซูคริสต์ทรงตั้งศีลศักดิ์สิทธิ์ขึ้นมาโดยอาศัยเครื่องหมายภายนอกที่สัมผัสได้ และทรงบันดาลให้เครื่องหมายนั้นมีฤทธิ์โปรดพระหรรษทานตามที่เครื่องหมายนั้นหมายถึง พระศาสนจักรจึงให้นิยามศีลศักดิ์สิทธิ์ว่าเป็น “เครื่องหมายและเครื่องมือโปรดพระหรรษทาน” (เทียบกฎหมายพระศาสนจักร มาตรา 840) เช่น ตัวอย่าง ศีลล้างบาป (ศีลเกิดใหม่) พระเยซูคริสต์ทรงตั้งขึ้นโดยอาศัยเครื่องหมายภายนอกที่สัมผัสได้คือ น้ำและการเทน้ำ พร้อมกับการกล่าวทาววาจาเวลาเทน้ำว่า “ข้าพเจ้าล้างท่าน เดชะพระนามพระบิดา และพระบุตร และพระจิต” โดยธรรมชาติ น้ำและการเทน้ำเป็นเครื่องหมายของการชำระล้าง การให้ชีวิต เมื่อนำมาใช้ในศีลล้างบาป เครื่องหมายนี้ก็มีฤทธิ์โปรด พระหรรษทานฝ่ายวิญญาณคือการเกิดใหม่เป็นบุตรของพระเป็นเจ้า หรือที่เรียกว่า “ความเชื่อ” บุตรของพระเป็นเจ้านี้มีชื่อเรียกใหม่ว่า “คริสตชน”
3. พระเยซูคริสต์ทรงตั้งศีลศักดิ์สิทธิ์ 7 ประการเป็นท่อธารนำพระหรรษทานที่จำเป็นสำหรับชีวิต 7 ขั้นตอนที่สำคัญ คือ
ศีลล้างบาป ตรงกับ การเกิด หรือ การเริ่มชีวิต
ศีลกำลัง ตรงกับ การเจริญเติบโตเป็นผู้ใหญ่
ศีลมหาสนิท ตรงกับ อาหารที่จำเป็นสำหรับชีวิต
ศีลแก้บาป ตรงกับ การเยียวยารักษาโรคในยามเจ็บไข้ได้ป่วย
ศีลสมรส ตรงกับ การสร้างครอบครัว
ศีลบรรพชา ตรงกับ ตำแหน่งหน้าที่ในสังคม
ศีลเจิมคนไข้ ตรงกับ ชีวิตในบั้นปลาย หรือ ความตาย
ศีลศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 7 ประการนี้ แบ่งออกเป็นกลุ่มใหญ่ๆได้ 3 กลลุ่ม คือ
1) ศีลที่เกี่ยวกับชีวิต ได้แก้ ศีลล้างบาป ศีลกำลัง ศีลมหาสนิท
2) ศีลที่เกี่ยวกับการเยียวยารักษา ได้แก่ ศีลแก้บาป ศีลเจิมคนไข้
3) ศีลที่เกี่ยวกับหน้าที่ในสังคม ได้แก้ ศีลสมรส ศีลบรรพชา
4. มีศีลศักดิ์สิทธิ์อยู่ 3 ประการที่รับได้เพียงครั้งเดียวในชีวิต คือ ศีลล้างบาป ศีลกำลัง ศีลบรรพชา ทั้งนี้ก็เพราะศีลทั้ง 3 ประการนี้ให้ชีวิตใหม่ ซึ่งเป็นสภาพที่คงอยู่ตลอดไป เปรียบเสมือนเมล็ดพืชหรือหน่อเหง้าของต้นไม้ที่ฝังอยู่ในดิน (จิตใจของเรา) คอยวันที่จะเจริญเติบโตอยู่ทุกเวลา เรามักจะเรียกลักษณะพิเศษของศีลศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 3 ประการนี้ว่า “ตราศีลศักดิ์สิทธิ์”
ศีลศักดิ์สิทธิ์ทั้ง 7 ประการนี้ แม้ว่าจะมีฤทธิ์โปรดหรรษทานด้วยตัวมันเอง (เมื่อประกอบอย่างถูกต้องและโดยผู้ที่มีอำนาจ) แต่เพื่อบังเกิดผล คือเป็นท่อธารนำพระหรรษทานมาสู่เราจริงๆ จำเป็นที่เราจะต้งอให้ความร่วมมือ โดยปฏิบัติตามเงื่อนไขที่จำเป็น เช่น มีเจตนาบริสุทธิ์ มีความตั้งใจจริง ไม่วางอุปสรรคขัดขวาง เป็นต้น
ขั้นที่ 4 ปฏิบัติ
- ข้อควรจำ
1. ศีลศักดิ์เป็นท่อธารนำพระหรรษทานของพระเป็นเจ้ามาสู่มนุษย์
2. ศีลศักดิ์สิทธิ์คือเครื่องหมายและเครื่องมือโปรดพระหรรษทาน
3. เพื่อให้ได้รับพระหรรษทานจากศีลศักดิ์สิทธิ์จริงๆ เราต้องร่วมมือโดยปฏิบัติตามเงื่อนไขที่จำเป็น เช่น มีเจตนาบริสุทธิ์ มีความตั้งใจจริง ไม่วางอุปสรรคขัดขวาง
- กิจกรรม ร้องเพลง “ธารชีวิต”
1. เชิญมาตักตวงความรักจากธารชีวิต
ลำธารศักดิ์สิทธิ์มีฤทธิ์เหลือคณา
ลำธารแห่งนี้มีน้ำแห่งความเตตา
ไหลหลั่งลงมาพาใจชื่นชม
2. คนใดได้ลิ้มชิมน้ำจากธารสายนี้
บันดาลให้ชีวิตสุขสดศรีรื่นรมย์
วิญญาณผ่านความชอกช้ำกล้ำกลืนขื่นขม
ได้ร่วมสุขสมพร้อมเจ้าพระคุณ
3. ลำธารนี้เต็มเปี่ยมด้วยความรัก
ทุกคนประจักษ์ภักดีไม่มีเสื่อมสูญ
ใฝ่ใจรำลึกนึกถึงพระคุณ
ที่ทรงการุญเจือจุนเรื่อยมา
4. ลำธารสดใสรินไหลจากองทรงฤทธิ์
พระเยซูคริสต์ผู้ไถ่พิชิตโลกา
คนใดกระหายความรักจากธารชีวา
จงรีบเข้ามาพึ่งพาพระองค์
การบ้าน วาดภาพสัญลักษณ์ศีลศักดิ์สิทธิ์ 7 ประการ
ศีลล้างบาป น้ำ
ศีลแก้บาป มืออภัยบาป
ศีลสมรส มือสองข้ามจับกัน
ศีลเจิมคนไข้ ขวดน้ำมันเจิมคนไข้
ศีลกำลัง เปลวไฟ หรือ นกพิราบ
ศีลบรรพชา ผ้าห้อยคอ