บทเรียนที่ 1 เดือนกันยายน 1997 หัวข้อเรื่อง ชีวิตใหม่กับพระเยซูคริสต์ในศีลล้างบาป จุดมุ่งหมาย เพื่อให้ผู้เรียนตระหนักถึงคุณค่าของชีวิตใหม่ที่ตนได้รับ เกิดความมุ่งมั่นที่จะดำเนินชีวิตตามคุณค่านั้น โดยลด ละ เลิก ชีวิตเก่า หันมารับชีวิตใหม่ |
ขั้นที่ 1 กิจกรรม
เกม “ใครเอ่ย”
ผู้เล่นคืออาสาสมัครจากผู้เรียนประมาณ 4-5 คน เป็นคนตอบ
ครูบอกลักษณะประจำตัวบางอย่างของ “บุคคล” บางคนในพระคัมภีร์
โดยจะบอกอย่างมาก 5 ลักษณะ และบอกทีละลักษณะ
ผู้เล่นต้องแข่งขันกันชิงตอบเป็นคนแรกโดยการยกมือแล้วตอบว่า
บุคคลที่มีลักษณะดังกล่าวคือใคร ถ้าตอบถูกก็ได้คะแนน
ถ้าตอบผิดก็เป็นสิทธิของคนอื่นๆ ที่จะแข่งขันกันชิงตอบต่อไป
หลังจากครูบอกลักษณะที่ 1 แล้วยังไม่มีใครตอบถูก
ก็ให้บอกลักษณะที่ 2…..ที่ 3….. ฯลฯ
ถ้าบอกลักษณะจนครบ 5 ลักษณะแล้วยังไม่มีใครตอบถูก
ก็ให้เฉลยแล้วเริ่มถาม “บุคคล” ใหม่ต่อไป
ตัวอย่าง
(1) ลักษณะที่ 1 “เป็นชาวเมืองเยริโก”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(2) ลักษณะที่ 2 “เป็นคนเก็บภาษี”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(3) ลักษณะที่ 3 “เขาอยากเห็นพระเยซู”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(4) ลักษณะที่ 4 “เขาเป็นคนเตี้ย”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(5) ลักษณะที่ 5 “เขาปีนขั้นไปบนต้นไม้”….. (ผู้เล่นทาย…..)
เฉลย ศักเคียส
(1) ลักษณะที่ 1 “เป็นหญิงชาวเมืองใกล้ทะเลสาบกาลิลี”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(2) ลักษณะที่ 2 “เขารักพระเยซูคริสต์มาก”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(3) ลักษณะที่ 3 “เขาติดตามพระเยซูคริสต์ไปทุกแห่ง”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(4) ลักษณะที่ 4 “เขาเป็นคนบาปมาก่อน”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(5) ลักษณะที่ 5 “เขาเห็นพระเยซูคริสต์ปรากฏมาเป็นคนแรก”….. (ผู้เล่นทาย…..)
เฉลย มารี ชาวมักดาลา (หรือมารี มักดาเลนา)
(1) ลักษณะที่ 1 “เขาเป็นชาวกาลิลี”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(2) ลักษณะที่ 2 “เขาเป็นชาวประมง”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(3) ลักษณะที่ 3 “เขาเป็นคนใจร้อน แต่จริงใจ”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(4) ลักษณะที่ 4 “พวกสาวกนับถือเขาเป็นหัวหน้า”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(5) ลักษณะที่ 5 “เขาปฏิเสธพระเยซูคริสต์ 3 ครั้ง”….. (ผู้เล่นทาย…..)
เฉลย เปโตร
(1) ลักษณะที่ 1 “เขาเป็นพี่น้องกับพระเยซูคริสต์”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(2) ลักษณะที่ 2 “เขาเกิดมาตอนพ่อแม่อายุมากแล้ว”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(3) ลักษณะที่ 3 “เขาทิ้งบ้านไปอาศัยอยู่ในถิ่นทุรกันดาร”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(4) ลักษณะที่ 4 “เขากินตั๊กแตนและน้ำผึ้งเป็นอาหาร”….. (ผู้เล่นทาย…..)
(5) ลักษณะที่ 5 “เขาทำพิธีล้างให้พระเยซูคริสต์”….. (ผู้เล่นทาย…..)
เฉลย ยอห์น บัปติสต์
ครูเพิ่มรายชื่อ “บุคคล” ตามความเหมาะสม เช่น เปาโล ยอห์นอัครสาวก โทมัส ฯลฯ ผู้ที่ตอบถูกมากที่สุดเป็นผู้ชนะ
ขั้นที่ 2 วิเคราะห์
ครูถามผู้เรียนดังต่อไปนี้
1. บุคคลเหล่านี้มีอะไรที่แตกต่างกันบ้าง
(คนรวย-คนจน/คนสูง-คนเตี้ย/ชาย-หญิง/ใจเย็น-ใจร้อน ฯลฯ)
2. บุคคลเหล่านี้มีอะไรเหมือนกันบ้าง?
(เป็นคนบาป เช่น ศักเคียส มารีชาวมักดาลา เปโตร หรือเกี่ยวข้องกับบาป เช่น ยอห์น บัปติสต์ ผู้ทำพิธีล้างบาป และเป็นคนกลับใจ เปลี่ยนชีวิตมาเป็นคนดี)
สรุป บุคคลเหล่านี้ได้กลับใจ เปลี่ยนมาเป็นคนดี เป็นนักบุญ เพราะได้พบกับพระเยซูคริสต์ทั้งสิ้น
ขั้นที่ 3 คำสอน
1. ศักเคียสได้พบพระเยซูคริสต์บนเส้นทางไปเมืองเยริโก เขาอุตสาห์ปีนขั้นไปบนต้นไม้เพื่อมองพระองค์ให้เห็นและก็ได้เห็นสมใจนึก พระเยซูคริสต์เองก็ทรงเงยพระพักตร์ขึ้นสบตากับศักเคียส ทันใดนั้น ประกายชีวิตใหม่ก็แวบขึ้นในตัวศักเคียส เขาไม่กลับบ้านคนเดียว แต่มีพระเยซูคริสต์มากับเขาด้วย และเขาและครับครัวก็ได้พบความรอด พระเยซูคริสต์ตรัสว่า “วันนี้ความรอดได้เข้าสู่ครอบครัวนี้แล้ว” (ลก 19:9)
มารี ชาวมักดาลา ก็ได้พบพระเยซูคริสต์ และ “พระองค์ได้ทรงขับไล่ผีเจ็ดตนออกจากนาง” (ลก 19:9) ตั้งแต่นั้นมา นางก็ติดตามรับใช้พระองค์จากแคว้นกาลิลีไปจนถึงกรุงเยรูซาเล็ม ได้ยืนอยู่เชิงกางเขนเป็นกำลังใจให้พระองค์จนวาระสุดท้าย นางจึงได้รับรางวัล คือ พระเยซูคริสต์ทรงประจักษ์พระองค์มาให้นางเห็นหลังทรงกลับคืนพระชนม์ก่อนใครอื่น
เปโตร ได้พบพระเยซูคริสต์เพราะอันดรูว์น้องชายพามา เมื่อมาพบแล้วก็เปลี่ยนเป็นคนละคน จนแม้กระทั่งชื่อก็เปลี่ยนไปด้วย จากซีโมน กลายมาเป็น เปโตร แปลว่า ศิลา
ส่วนยอห์น บัปติสต์นั้น ได้พบพระเยซูคริสต์ตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา พระวรสารนักบุญลูกาเล่าว่า เมื่อพระนางมารีเสด็จไปเยี่ยมนางเอลีซาเบธนั้น นางเอลีซาเบธอุทานว่า “พอเสียปราศัยของท่านกระทบหูเท่านั้น ทารกในครรภ์ของข้าพเจ้าก็ดิ้นด้วยความยินดี” (ลก 1:44) ทำให้เชื่อกันว่า ยอห์น บัปติสต์ได้รับล้างบาปนับแต่บัดนั้นแล้ว จึงเป็นการพบที่ก่อกำเนิดชีวิตใหม่ก่อนจะเกิดมาเสียอีก และต่อมา ก็ได้พบพระเยซูคริสต์อีกที่ริมฝั่งแม่น้ำจอร์แดน ยอห์น บัปติสต์จึงกล่าวถ้อยคำที่สำคัญออกมาว่า “นี่คือลูกแกะพระเจ้า นี่คือผู้พลีพระชนม์เพื่อยกบาปของโลก” (ยน 1:29) และเมื่อพระเยซูคริสต์ทรงขอรับพิธีล้างจากท่าน ท่านก็กล่าวว่า “ข้าพเจ้าเป็นผู้ไม่สมควรแม้แต่จะแก้สายรัดฉลองพระบาทของพระองค์” (ลก 3:16) และเมื่อได้ทำพิธีล้างให้พระองค์แล้ว ท่านก็ยินยอมถ่อมตนถอยฉากออกไปกล่าวว่า “พระองค์จะต้องทรงยิ่งใหญ่ขึ้น ส่วนข้าพเจ้าต้องด้อยลง” (ยน 3:30) นั่นคือความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับชีวิตของยอห์น บัปติสต์ จนพระเยซูคริสต์ตรัสยืนยันว่า “ในบรรดาคนที่เกิดจากสตรีนั้น ไม่มีใครใหญ่กว่ายอห์น บัปติสต์” (มธ11:11)
2. เราก็ได้พบพระเยซูคริสต์เป็นครั้งแรกเหมือนกัน ในศีลล้างบาป และก็ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงใหญ่หลวงในชีวิตของเรา ซึ่งเป็นผลสืบเนื่องมาจากศีลนี้ คือ จากคนที่ตกอยู่ในสภาพบาป แยกทางไปจากพระเป็นเจ้า เป็นศัตรูกับพระองค์ บัดนี้ได้กลับมาสู่สภาพพระหรรษทาน มาร่วมในเชื้อวงศ์พระเจ้า มาเป็นมิตรสหายกับพระองค์ หรือกว่านั้นอีก มาเป็นบุตรของพระองค์
ศีลล้างบาป จึงเป็นศีลที่ยิ่งใหญ่มาก เป็นประตูนำไปสู่พระอาณาจักรของพระเป็นเจ้า เป็นเชื้อชีวิตใหม่ที่เริ่มหยั่งรากในตัวเรา และค่อยๆ เจริญเติบโตโดยอาศัยศีลศักดิ์สิทธิ์อื่นๆ เป็นเครื่องมือช่วยเหลือ
ที่จริงแล้ว หัวใจสำคัญของศีลล้างบาป ไม่ใช่อยู่ที่ “ล้างบาป” เหมือนชื่อของมัน แต่อยู่ที่ “ชีวิตใหม่” ที่มันนำมาให้ ได้แก่ ชีวิตเหนือธรรมชาติ หรือที่เรียกว่าชีวิตพระ คือการมีส่วนในชีวิตของพระเป็นเจ้าเอง ผู้ที่มีชีวิตพระก็เป็นบุตรของพระ “ถ้าเราเป็นบุตรของพระเจ้า เราก็เป็นทายาท คือเป็นทายาทของพระเป็นเจ้า” (รม8:17) ทายาทก็คือผู้มีสิทธิในสมบัติสวรรค์ร่วมกับพระเป็นเจ้า จึงสมควรแล้วที่นักบุญองค์หนึ่งได้กล่าวไว้ว่า “โอ้คริสตชนเอ๋ย จงสำนึกถึงศักดิ์ศรีและความสูงส่งของเจ้า”
3. เราเป็นทายาทของพระเป็นเจ้าร่วมกับพระเยซูคริสต์ เราจึงต้องยึดพระเยซูคริสต์เป็นแบบอย่างในการปฏิบัติหน้าที่ทายาทอย่างสมศักดิ์ศรี พระเยซูคริสต์ทรงปฏิบัตภารกิจหลัก 3 ประการ คือ
1) ภารกิจประกาศพระวรสาร พะองค์เสด็จไปทั่วประเทศปาเลสไตน์ประกาศข่าวดีเรื่องพระอาณาจักรของพระเป็นเจ้า พระองค์ทรงประกาศาทั้งด้วย “วาจา” คือคำสั่งสอนต่างๆ ที่ให้ความสว่างส่องชีวิต และให้กำลังใจแก่ผู้ที่ท้อแท้หมดหวัง “พระองค์ทรงมีพระวาจาที่ให้ชีวิตนิรันดร” (ยน 6:68) เปโตรกล่าวว่า พระองค์ยังทรงประกาศด้วย “การกระทำ” คือ ทรงประกอบคุณงามความดีให้แก่ฝูงชน ไม่ว่าจะเป็นทางกาย หรือทางใจ ทรงเยียวยารักษาโรค ทรงขับไล่ปีศาจ ทรงปลุกคนตายให้กลับฟื้นคืนชีพ ประชาชนพูดกันว่า “พระองค์กระทำล้วนแต่ดีๆ ทั้งนั้น” (มก 7:37)
2) ภารกิจประสาทความศักดิ์สิทธิ์ หรืออภิบาล พระองค์ทรงยกบาปของผู้ที่เชื่อและสำนึกผิด ทรงถ่อมพระองค์มาร่วมเสวนากับคนบาป หรือคนที่สังคมรังเกียจ พระองค์ตรัสว่า “เรามิได้มาตามหาคนดี แต่มาตามหาคนบาป” (มธ 9:13)
3) ภารกิจบริการรับใช้ พระองค์ตรัสสอนพวกสาวกว่า “ผู้มีอำนาจในโลกย่อมใช้อำนาจบังคับบัญชา แต่พวกท่านอย่าทำเช่นนั้นเลย ผู้ใดเป็นใหญ่ที่สุดในพวกทาน ให้ผู้นั้นเป็นผู้รับใช้” (ลก 22:26) และพระองค์ก็ทรงปฏิบัติเป็นตัวอย่าง เช่น ทรงล้างเท้าให้พวกสาวก (ยน 13:4-10) และอย่างสุดๆ ก็คือ ทรงพลีพระชนม์เป็นบูชาไถ่โทษมนุษย์ทั้งหลาย คือ ยอมตายแทนเรานั่นเอง
4. ในศีลล้างบาป เราได้รับเครื่องหมายหลายอย่าง ที่ส่องแสดงถึงภารกิเจแห่งชีวิตใหม่ที่เราได้รับ คือ
1) น้ำ หมายถึง ชีวิต เพราะชีวิตจะขาดน้ำไม่ได้ เมื่อเราได้รับน้ำทรงชีวิตของศีลล้างบาปแล้ว เราก็ต้องถ่ายทอดชีวิตนี้ให้แก่ผู้อื่นต่อๆ ไป
2) น้ำมันศักดิ์สิทธิ์ หมายถึงการเจิมเพื่อแต่งตั้งให้รับหน้าที่พิเศษ คือ หน้าที่ประกาศก สงฆ์และกษัตริย์ในพระศาสนจักร
3) เทียน หมายถึง ความสว่าง ต่อไปนี้เราจะต้องเป็นตะเกียงที่จุดและตั้งอยู่บนเชิงตะเกียง ให้ผู้คนได้เห็นและเขาได้สรรเสริญพระเป็นเจ้ากับเรา
4) เสื้อขาว หมายถึง การเป็นประจักษ์พยานให้แก่ผู้อื่นด้วยชีวิตที่ขาวสะอาดสดใส
ทั้งหมดนี้เกี่ยวข้องกับชีวิตใหม่ที่เราได้รับศีลล้างบาปทั้งสิ้น
ขั้นที่ 4 ปฏิบัติ
ก. ข้อควรจำ
1. เราได้พบพระเยซูคริสต์ในศีลล้างบปา และเราได้รับชีวิตใหม่จากพระองค์
2. ชีวิตใหม่ คือชีวิตเหนือธรรมชาติ ที่ทำให้เรามีส่วนในชีวิตของพระเป็นเจ้า และเป็นบุตรของพระองค์
3. เราทำให้ชีวิตใหม่เจริญเติบโตโดยประกาศพระวรสาร ประสาทความศักดิ์สิทธิ์และบริการรับใช้
ข. กิจกรรม
จัดวจนพิธีกรรมรื้อฟื้นคำสัญญาแห่งศีลล้างบาป
ให้ผู้เรียนเขียนความผิดบกพร่องต่างๆ ซึ่งเป็นผลพวงของชีวิตเก่าของตนลงในแผ่นกระดาษ
ทำพิธีเผากระดาษแผ่นนั้นพร้อมกัน เป็นเครื่องหมายของการสิ้นสุดชีวิตเก่าเริ่มต้นชีวิตใหม่
ร้องเพลง “ชีวิตใหม่” (หนังสือเพลปรารถนา หน้า 200 เอ)
“โอ้ปียูบีลี” (สารคำสอนเดือนสิงหาคม 1997)
ค. การบ้าน
ลด ละ เลิก ความผิดบกพร่องที่เผาทำลายไปแล้วเต็มความสามารถ ดำเนินชีวิตใหม่ โดยปฏิบัติตามคำสัญญาแห่งศีลล้างบาป
เพลง “ชีวิตใหม่”
เรามาเริ่มสร้างชีวิตใหม่ ให้สุกใสฤทัยรื่นรมย์
ชีวิตใหม่ไสวใคร่ชม ชื่นสุขสมภิรมย์ชมกัน
เรามาเริ่มด้วยรักพระองค์ ปักใจคงยึดองค์ทรงธรรม์
ทางอบายมั่นหมายไกลพลัน ตัวเรานั้นคืนวันมั่นคง
**แสงธรรมส่องนำหนทาง เราจะวางไว้ในพระองค์
ทางความดีเรานี้ซื่อตรง จะดำรงคงมั่นสัญญา
ชีวิตใหม่เราไซร้ไม่แล มั่นคงแท้พระคริสต์ราชา
ชีวิตใหม่ดั่งให้วาจา ใครค้นหาย่อมพาสุขใจ (**)