![[Jubilee2025th] วีดีทัศน์เปิดปีศักดิ์สิทธิ์ 2025](/main/media/yendifvideoshare/assets/site/images/play.png)
คุณลักษณะของโรงเรียนคาทอลิก
จากสมณะกระทรวงเพื่อการอบรมคาทอลิก
บทนำ
เนื่องจากพระศาสนจักรไทยให้ความสำคัญกับการจัดการศึกษา โดยผ่านทางการจัดตั้งโรงเรียนในระดับต่าง ๆ กระจายไปทั่วประเทศ และให้โรงเรียนเป็นสนามแห่งการแพร่ธรรม คือ เน้นการฝึกอบรมเด็ก และผู้เกี่ยวข้องให้เป็นผู้ที่มีธรรมะในหัวใจ ดังนั้นจึงขอคัดย่อแนวทางในการจัดตั้งโรงเรียนคาทอลิก ซึ่งทำให้สามารถมองเห็นคุณลักษณะของโรงเรียนคาทอลิกที่ต้องเป็นได้อย่างชัดเจน
หน้าที่ของพระศาสนจักร
1. พระศาสนจักรมีหน้าที่ – เอาใจใส่สังเกตดูธรรมชาติและลักษณะต่าง ๆ ของโรงเรียน ซึ่งประกาศว่าตนเป็นโรงเรียนคาทอลิก (โรงเรียนคาทอลิก 1977, ข้อ 2.)
จุดมุ่งหมายของการจัดตั้งโรงเรียนคาทอลิก คือ การให้การอบรม
2. การให้คุณค่าใน “การอบรม” เป็นเหตุผลสำคัญของการที่โรงเรียนคาทอลิกดำรงอยู่ (ข้อ 3)
3. ให้ทุกโรงเรียน พยายามหา “ระบบการอบรม” ที่มีประสิทธิภาพในทุกระดับซึ่งตรงกับความต้องการในด้านการอบรมของเยาวชนปัจจุบันในโรงเรียนคาทอลิก (ข้อ 4)
4. โรงเรียนเป็นเครื่องมือสำคัญของพระศาสนจักรสำหรับการส่งเสริม “การอบรมมนุษย์ได้หมดทั้งตัว” (ข้อ 8)
5. จุดมุ่งหมายของการสอนที่โรงเรียน คือ “การอบรม” หมายความว่า “ต้องพัฒนามนุษย์จากภายใน ช่วยให้มนุษย์พ้นจากภาระที่ขัดขวางมิให้เขาเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์อย่างแท้จริง (ข้อ 29)
เป้าหมายของการอบรมของโรงเรียนคาทอลิก
6. เป้าหมายในการอบรม คือ ดำเนินการให้ครูและนักเรียนมีความคิดจิตใจแบบคริสตชนในสังคมปัจจุบัน – ใช้คำสอนของศาสนาเป็นหลักเกณฑ์เพื่อการวินิจฉัยสังคมได้อย่างถูกต้อง (เทียบข้อ 11)
7. โรงเรียนคาทอลิกมีภารกิจต้อง “อบรมบ่มนิสัยให้เข้มแข็ง” ให้สามารถต่อต้านลัทธิ – ค่านิยม หรือความคิดที่ผิด ๆ เช่น relativism (ความถูกต้องขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อม) วัตถุนิยม pragmatistism , teachnocracy (พึ่งผู้เชี่ยวชาญอย่างเดียว) ฯลฯ (ข้อ 12)
8. การอบรมตามหลักพระคริสตธรรมไม่ใช่เพื่อสอนให้คนมาเข้าศาสนาด้วย เพราะศาสนาเป็นส่วนที่มีประสิทธิภาพช่วยพัฒนาด้านอื่น ๆ ของบุคลิกภาพเท่าที่ต้องการสำหรับการอบรมทั่ว ๆไป (19)
9. โรงเรียนต้องกระตุ้นนักเรียนให้ฝึกสติปัญญาของตนให้เข้าใจและอธิบายว่าประสบการณ์และความจริงที่เขาพบนั้นหมายความว่ากระไร โรงเรียนใดละเลยหน้าที่นี้และสอนเด็ก โดยวิธีไม่ให้เด็กคิด แต่ครูบอกเองทั้งหมด ก็เท่ากับขัดขวางมิให้นักเรียนพัฒนาตนเองให้เจริญ (ข้อ 27)
ลักษณะพิเศษของโรงเรียนคาทอลิก
10. “พระคริสตเจ้า เป็น “รากฐานของงานการอบรมทั้งหมด” ในโรงเรียนคาทอลิก การเผยแสดงของพระองค์ทำให้ชีวิตมีความหมายใหม่และช่วยมนุษย์ให้น้อมความคิด การกระทำและเจตจำนงไปตาม พระวรสาร รับศุภพรของพระคริสตเจ้าเป็นกฎเกณฑ์ในชีวิตของตน (ข้อ 34)
11. หน้าที่ของโรงเรียนต้องกล่อมเกลาค่านิยมของมนุษย์ โดยมี “พระเยซูคริสต์” เป็นพระฉบับแบบแก่นักเรียนของตน
ความสำคัญของครู
12. ครูอาจารย์อยู่ในฐานะที่เหมาะสมที่สุดสำหรับแนะนำนักเรียนให้มีความเชื่อที่ลึกซึ้งและให้มีความรู้ด้านมนุษย์อย่างกว้างขวาง (ข้อ 40)
13. จุดหมายพิเศษของโรงเรียนคาทอลิกจะบรรลุผลสำเร็จหรือไม่ ก็มิใช่สำคัญที่เรืองสอนหรือ วิธีสอน แต่สำคัญที่คนสอนในโรงเรียนมากกว่า (ข้อ 43)
14. โรงเรียนจะทำหน้าที่การอบรมได้ จะต้องได้รับการชุบเลี้ยงและการกระตุ้นด้วยบ่อเกิดแห่งชีวิต คือ พระวาจาของพระคริสตเจ้า ซึ่งแสดงอยู่ในพระคัมภีร์ ถ้าไม่ใช่พระวรสารอยู่เสมอและไม่พบพระคริสตเจ้าอยู่เนือง ๆ โรงเรียนคาทอลิกก็จะทำให้จุดหมายโดยเฉพาะเสียไป...ดังนั้นจึง “จัดให้ในโรงเรียนมีบรรยากาศที่อิ่มไปด้วยจิตตารมณ์เสรีภาพและความรักของพระวรสาร” (ข้อ54-55)
15. เพื่อทำให้โรงเรียนถือตามหลักพระคริสต์ศาสนาในเรื่องการอบรมอย่างเคร่งครัด หน้าที่อันสำคัญเช่นเดียวกันได้แก่ “ครูผู้สอน” ซึ่งต้องส่งเสริมและผดุงภารกิจอันเด่นของโรงเรียนคาทอลิก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องบรรยากาศแบบคริสตชน ซึ่งควรจะเป็นลักษณะของชีวิตและการสอนในโรงเรียน (ข้อ 73)
16. การเป็นพยานประกาศและความประพฤติของครูมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งที่จะทำให้โรงเรียนคาทอลิกมีลักษณะเฉพาะพิเศษ ฉะนั้นจึงเป็นความจำเป็นที่จะจัดให้ครูได้รับการอบรมต่อกันไปด้วยการอภิบาลอันเหมาะสม (ข้อ 78)
ความปรารถนาของพระศาสนจักรในเรื่องการอบรมเยาวชน
17. พระศาสนจักรส่งเสริมให้มีสถาบันอบรมต่าง ๆ หลาย ๆ แบบ และถ้าเป็นไปได้ให้ร่วมมือกันซึ่งจะอำนวยให้เยาวชนได้รับการอบรมด้วย “การวินิจฉัย” ค่านิยมอันมีหลักตั้งอยู่บนความคิดเข้าใจโลกอย่างชัดเจน และได้รับการฝึกฝนให้ “มีส่วนร่วม” อย่างแข็งขันในการสร้างกลุ่มชน แล้วกลุ่มชนก็ส่งเสริมสร้างสังคมเองขึ้น (ข้อ 13)
18. พระศาสนจักรมีส่วนร่วมในการร่วมมือสังคม ในการอบรมมนุษย์หมดทั้งตัว ถ้าไม่มีโรงเรียนคาทอลิกแล้ว ก็จะเป็นความสูญเสียอย่างมหันต์สำหรับอารยธรรมและชะตากรรมตามธรรมชาติและเหนือธรรมชาติของมนุษย์ (ข้อ 15)
19. ไม่มีอะไรจะหยุดยั้งมิให้โรงเรียนคาทิลิกทำการรับใช้ต่อไป...โรงเรียนคาทอลิกมีข้อแม้แต่ข้อเดียวซึ่งถือว่าเป็นสิทธิโดยตรง คือ ต้องซื่อสัตย์ต่อจุดมุ่งหมายในด้านการศึกษาของโรงเรียนคาทอลิก (ข้อ 86)
